Śmierć bliskiej osoby
Śmierć bliskiej osoby to bolesne doświadczenie. Często nagłe i zaskakujące. Pogrążona w żałobie rodzina nie jest w stanie myśleć o załatwianiu spraw urzędowych, które choć uciążliwe są konieczne. Dla wielu osób podjęcie jakichkolwiek działań organizacyjnych jest bardzo trudne. Dlatego przygotowaliśmy krótki poradnik pogrzebowy. Dzięki niemu przebrnięcie przez konieczne formalności (od zgonu do pochówku) po śmierci bliskiej osoby będzie łatwiejsze.
Formalności
Co robić gdy zgon nastąpił w domu, a co gdy bliski zmarł w szpitalu. Jakie dokumenty należy przygotować i gdzie się zgłosić? Sprawdź jakie formalności i sprawy urzędowe musisz załatwić po śmierci bliskiej osoby:
Karta zgonuKartę zgonu wystawia lekarz.
Jeśli śmierć nastąpiła w domu, z przyczyn naturalnych należy wezwać lekarza rodzinnego (gdy zgon nastąpił w dzień). W przypadku zgonu w nocy bądź w weekend należy wezwać pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer 112 lub 999. Po stwierdzeniu, że osoba nie żyje, lekarz wystawia kartę zgonu. Jej posiadanie jest niezbędne do przeprowadzenia dalszych czynności.
W przypadku śmierci w wyniku wypadku bądź przestępstwa o kolejności wydarzeń decyduje prokurator w porozumieniu z policją. Rodzina musi zgłosić się do prokuratury z wnioskiem o wydanie ciała zmarłego.
Jeśli zgon nastąpił w szpitalu kartę zgonu wystawia lekarz oddziału szpitalnego. W wyjątkowej sytuacji (zgon w czasie krótszym niż 12 godzin od przyjęcia do szpitala) konieczna może być sekcja zwłok.
Akt zgonu – Urząd Stanu Cywilnego
Z kartą zgonu i dowodem osobistym osoby zmarłej należy udać się do Urzędu Stanu Cywilnego. Chodzi o USC znajdujący się na terenie tej gminy, w której nastąpił zgon, a nie o urząd właściwy ze względu na miejsce zameldowania zmarłego. W przypadku śmierci w szpitalu, należy udać się na oddział, na którym nastąpił zgon. Tam odebrać wystawioną przez lekarza kartę zgonu i kartę potwierdzającą odbiór zwłok. Gdy doszło do poronienia Urząd Stanu Cywilnego wystawia jedynie akt urodzenia, z informacją o martwym urodzeniu.
W USC, oprócz karty zgonu należy przedstawić:
- dowód zmarłego,
- wniosek o wydanie odpisu aktu zgonu,
- dowód osobisty osoby ubiegającej się o wydanie aktu zgonu.
Organizacja pogrzebu
Kiedy należy zgłosić się do zakładu pogrzebowego? Co mogą załatwić jego pracownicy, a jakie obowiązki ma rodzina zmarłego?
Do Zakładu Pogrzebowego możesz zgłosić się w momencie otrzymania karty zgonu. Pracownicy zakładu przewiozą ciało do chłodni.
Warto wybrać firmę pogrzebową, która kompleksowo zajmie się nie tylko organizacją pogrzebu, ale również przygotowaniem ciała do pochówku (dobór i zakup odzieży, przygotowanie zwłok do pożegnania, pośmiertny makijaż).
Zakład pogrzebowy zadba także o przygotowanie kwiatów, druk klepsydr, jak również zamówienie nekrologów w prasie czy internecie.
Do obowiązków rodziny zmarłego należy:
- wyznaczenie daty i miejsca pogrzebu,
- wybór trumny,
- wybór obrządku religijnego, w którym odbędzie się pogrzeb bądź ustalenie szczegółów pochówku świeckiego.
Kto ustala datę i miejsce pogrzebu?
Zgodnie z przepisami pogrzeb powinien odbyć się w parafii zamieszkania zmarłego.
Termin pogrzebu wyznacza kancelaria cmentarza lub kancelaria parafialna (w przypadku małych nekropolii). Udając się do kapłana, należy zabrać ze sobą Akt Zgonu otrzymany w Urzędzie Stanu Cywilnego oraz część karty zgonu przeznaczoną dla administracji cmentarza. Po ustaleniu terminu i godziny pogrzebu należy o nich poinformować wybrany zakład pogrzebowy.
Jak wygląda pogrzeb świecki?
Pochówek świecki jest pozbawiony wszelkich obrzędów i ceremonii religijnych. Księdza zastępuje tzw. mistrz ceremonii. Nie ma modlitwy ani mszy świętej.
Na pogrzeb świecki decydują się najczęściej bliscy zmarłego, który był ateistą, agnostykiem lub osobą niepraktykującą. Warto wiedzieć, że jeśli za życia zmarły nie pozostawił wyraźnych wytycznych co do charakteru ceremonii, to rodzina decyduje o rodzaju pogrzebu.
Jaką trumnę wybrać?
Jedną z decyzji, które rodzina zmarłego musi podjąć przed pochówkiem jest wybór trumny. Nie jest to łatwy moment, dlatego warto korzystać w tym czasie ze wsparcia bliskich i fachowej pomocy zakładu pogrzebowego.
Przed wyborem warto ustalić jakiego rodzaju będzie to pochówek – tradycyjny czy może kremacja. Do obu z nich wybiera się bowiem inne rodzaje sarkofagów. Inną trumnę należy też wybrać w przypadku gdy mamy do czynienia z transportem międzynarodowym. Wówczas jedynym wyborem są trumny drewniane ze specjalnym metalowym wkładem.
Wybierając trumnę warto zwrócić uwagę na rozmiar. Standardowe trumny dostępne są w różnych gabarytach. W przypadku śmierci dziecka, osoby bardzo wysokiej lub o pokaźnej wadze trzeba wybrać trumnę dopasowaną indywidualnie.
Zdecydowanie najpopularniejsze są trumny drewniane. Wykonywane z dębu, olchy, sosny, czy buku. Trumny mogą być ozdobione dowolnymi ornamentami np. kwiatami czy symbolami religijnymi.
Coraz większą popularnością cieszą się również trumny metalowe. Wiele zakładów pogrzebowych oferuje możliwość wykonania trumny na indywidualne zamówienie.
Zasiłki
Zasiłek pogrzebowy to jednorazowe świadczenie wypłacane przez ZUS, KRUS czy MSWiA. Zasiłek pogrzebowy jest wypłacany w formie zwrotu poniesionych kosztów. Komu przysługuje i jakie formalności trzeba załatwić, żeby go uzyskać? Dokładny opis kwestii związanych z przynależnością i wypłatą zasiłku pogrzebowego znajduje się pod wnioskiem ZUS o wypłatę zasiłku pogrzebowego Z-12. Zasiłek pogrzebowy przysługuje nie tylko rodzinie zmarłego. Mogą się o niego ubiegać również inne osoby i podmioty, jeśli tylko pokrywają koszty pogrzebu np.: pracodawcy, domy pomocy społecznej, gminy, powiaty oraz związki wyznaniowe. Zasiłek pogrzebowy może być wypłacony po śmierci:
- osobie, która miała przyznaną emeryturę bądź rentę (również pomostową),
- osobie, która w chwili śmierci nie miała przyznanej renty bądź emerytury, ale spełniała warunki do jej pobierania,
- osobie pobierającej zasiłek przedemerytalny,
- osobie ubezpieczonej w ZUS lub KRUS,
- osobie z przyznanym nauczycielskim świadczeniem kompensacyjnym,
- cywilnym, niewidomym ofiarom działań wojennych,
- osobie pobierającej rentę socjalną,
- osobie zmarłej na skutek wypadku bądź choroby zawodowej.
Ile trzeba czekać na wypłatę zasiłku pogrzebowego?
Czas oczekiwania na wypłatę zasiłku to około 30 dni. By złożyć wniosek należy przedstawić rachunki z zakładu pogrzebowego. W praktyce oznacza to, że rodzina musi pokryć koszty pogrzebu z własnej kieszeni. Dopiero potem może ubiegać się o ich zwrot.
Dla wielu osób to duży problem. Dlatego warto wybrać zakład pogrzebowy, który wypłaca zasiłek pogrzebowy od ręki. W takiej sytuacji rodzina zmarłego nie musi osobiście pojawić się w ZUS czy KRUS. Wystarczy podpisane stosowne pełnomocnictwo.
Zasiłek pogrzebowy dla członków rodziny wynosi 4000 zł. Jest to kwota stała, bez względu na wysokość poniesionych wydatków. Jeśli koszty pogrzebu pokrywa osoba nie spokrewniona, wówczas zasiłek zostanie wypłacony jedynie do wysokości poniesionych kosztów. Nie będzie to jednak kwota wyższa niż 4000 zł.
Aby uzyskać zasiłek pogrzebowy potrzebne są odpowiednie dokumenty.
- wniosek o wypłatę zasiłku,
- akt zgonu (w przypadku śmierci dziecka akt urodzenia),
- legitymacja emeryta-rencisty (osoby zmarłej),
- do wglądu dowód osobisty osoby ubiegającej się o wypłatę.
- rachunki potwierdzające poniesione koszty,
- dokumenty potwierdzające stopień pokrewieństwa z osobą zmarłą tj. stosowny akt z USC,
- jeżeli osoba zmarła była pracownikiem należy przedłożyć stosowne zaświadczenie (druk do pobrania w naszym biurze).